Nawigacja

Archiwalia – Poznań

Archiwum Pełne Pamięci: Forfar, 7 marca 1941

W miejscowości Forfar, w hrabstwie Angus w Szkocji, w 1941 roku stacjonowała 10 Brygada Kawalerii Pancernej pod dowództwem generała Stanisława Maczka. To właśnie w Forfar 7 marca 1941 roku polskich żołnierzy odwiedził król Jerzy VI i królowa Elżbieta.

Po upadku Francji w czerwcu 1940 roku, polskie jednostki wojskowe zostały ewakuowane do Wielkiej Brytanii. Wśród nich były trzy ugrupowania wojsk pancernych, w tym żołnierze z oddziałów dowodzonych przez generała Maczka. Na mocy umowy polsko-brytyjskiej z 5 sierpnia 1940 roku, Naczelny Wódz generał Władysław Sikorski w dniu 28 września wydał rozkaz o utworzeniu 1 Korpusu Polskiego. W ten sposób została sformowana armia polska w Wielkiej Brytanii.

W październiku 1940 roku polscy żołnierze rozpoczęli patrolowanie wybrzeży Szkocji na powierzonych im odcinkach. Powstała latem 1940 roku 2 Brygada Strzelców wchodząca w skład 1 Korpusu Polskiego została 29 października przemianowana na 10 Brygadę Kawalerii Pancernej.

7 marca 1941 roku polskich żołnierzy wizytowała brytyjska para królewska, której towarzyszył Naczelny Wódz generał Władysław Sikorski oraz polscy i brytyjscy generałowie. Parę królewską w miejscowości Glamis powitał szwadron szkolny 10 Pułku Strzelców Konnych dowodzony przez rotmistrza Andrzeja Zawiszę. Król Jerzy VI dokonał przeglądu szwadronu. Miała również miejsce krótka rozmowa pary królewskiej z polskimi żołnierzami. Król z małżonką odwiedzili też odcinek obrony 14 Pułku Ułanów w Barry Links. Po tej inspekcji odbył się uroczysty obiad w kasynie pułku ułanów w Arbroath. Na obiedzie byli obecni m.in. generał Stanisław Maczek i szef sztabu podpułkownik Franciszek Skibiński.

Po obiedzie w Forfar odbyła się defilada wojsk polskich przed parą królewską i Naczelnym Wodzem. Zaprezentowały się oddziały 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Król Jerzy VI z małżonką nocowali w jednym z królewskich zamków w Glamis, gdzie honorową wartę pełnili polscy żołnierze.

W zasobie Oddziałowego Archiwum IPN w Poznaniu znajdują się fotografie przedstawiające wizytę króla Jerzego VI i królowej Elżbiety w Forfar 7 marca 1941 roku i spotkanie pary królewskiej z polskimi żołnierzami. Cyfrowe kopie fotografii zostały przekazane przez Stanisława Nogala w ramach ogólnopolskiego projektu „Archiwum Pełne Pamięci”.

Fotografie pochodzą z akt o sygn. IPN Po 1265/5 (Fotografie dot. szlaku bojowego 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka oraz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie).

dr Paweł Głuszek, Oddziałowe Archiwum IPN w Poznaniu

do góry