Nawigacja

Konferencje naukowe

Interdyscyplinarna konferencja naukowa „Muzyka w PRL” – Poznań, 18–20 listopada 2015

przesuń wstecz zdjęcia
przesuń dalej zdjecia

W dniach 18–20 listopada 2015 r. w Instytucie Historii UAM przy ul. Umultowskiej 89a w Poznaniu odbyła się interdyscyplinarna konferencja naukowa „Muzyka w PRL”. Konferencję zorganizowało OddziałoweBiuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu wraz z Pracownią Historii Wizualnej Instytutu Historii Uniwersytetuim. A. Mickiewicza w Poznaniu.

Konferencja ta była drugą, po sporcie, z cyklu konferencji „W kręgu kultury PRL”. Wjego ramach poruszane są kluczowe problemy dotyczące kultury okresuPolski Ludowej, przywoływane są najważniejsze zjawiska, wydarzenia i dzieła tychczasów. W kręgu zainteresowań organizatorów są głównie kwestie, które do tej pory nie znalazłynależytego opracowania.

Na warsztat organizatorzy wzięli muzykę poważną, rozrywkową i ludową PRL-u.

PROGRAM KONFERENCJI

Dzień pierwszy, środa, 18 listopada 2015 r. 

9:00 otwarcie konferencji 

  • 9:30–10:10 wykład wprowadzający prof. dr hab. Maciej Gołąb (UWr), Audiosfera PRL

10:15–11:45 dyskusja panelowa: Audiosfera w PRL – od teorii do praktyk codzienności
Uczestnicy: Halina Benedyk, Tomasz Dziubiński, prof. dr hab. Waldemar Łazuga (UAM), prof. dr hab. Krzysztof Meyer, Emilia Skalska, Krzysztof Wodniczak
Moderator: prof. UAM dr hab. Dorota Skotarczak (UAM)

11:45–12:15 dyskusja 

12:15–12:30 przerwa

12:30–13:50 sesja I: Śpiewem wychowując

  • prof. dr hab. Grzegorz Dąbkowski (SWPS Uniwersytet), Szkolne podręczniki muzyczne okresu PRL
  • prof. US dr hab. Małgorzata Machałek (US), Muzyka w programach kulturalno-oświatowych świetlic wiejskich w latach 1945–1970
  • dr hab. Joanna Król (US), Rola piosenki w Związku Młodzieży Polskiej (1948–1957) 
  • mgr Joanna Ewa Zaniewicz (SWPS Uniwersytet), Piosenki patriotyczne w PRL – muzyka w służbie systemu czy przeciw systemowi władzy

13:50–14:20 dyskusja
14:30–15:15 przerwa 

12:30–13:50 sesja II: Jazz 

  • dr Igor Pietraszewski (UWr), Jazz i polityka 
  • dr Rafał Ciesielski (UZ), Obraz jazzu w świadectwach krytyki muzycznej (1956–1964) 
  • mgr Radosław Rakowski (SWPS Uniwersytet), Od muzyki zakazanej do popularnej – jazz w Poznaniu w czasach PRL-u
  • lic. Michał Bruliński (UW/UMFC w Warszawie), Niemoc na głosów kilka, czyli o przestrzeniach konfliktu między jazzem a realizmem socjalistycznym w Polsce w latach 1947–1949

13:50–14:20 dyskusja
14:30–15:15 przerwa

15:30–16:50 sesja I: Muzyka w bloku komunistycznym 

  • mgr Sebastian Borchers (Folkwang Universität), Polsko-niemiecka relacja w muzyce współczesnej od 1956 do 1976 w tle współpracy kompozytorów polskich z instytucjami muzycznymi w NRF i w NRD 
  • mgr Iwona Łyko (Narodowe Archiwum Filmowe w Pradze), Rola muzyki w kształtowaniu kultury popularnej w Czechosłowacji w czasach socjalizmu 
  • dr Tomáš Hučko (Uniwersytet Św. Cyryla i Metodego w Trnawie), Echa bigbitowej fali w czechosłowackim i węgierskim kinie lat sześćdziesiątych

16:50–17:20 dyskusja
17:20–17:35 przerwa

15:30–16:50 sesja II: Muzyka ludowa 

  • dr Piotr Krzyżanowski (PWSZ w Gorzowie Wlkp.), Muzyka cygańska w pętli komunizmu, czyli produktywizacja zespołów cygańskich w PRL
  • dr hab. Jadwiga Hučková (UJ), Jutro się będzie tańczyć wszędzie, czyli o użyteczności muzyki ludowej
  • prof. US dr hab. Bogdan Matławski (US), Muzyka ludowa na Pomorzu Zachodnim w latach 1949–1970 na przykładzie wybranych Zespołów Pieśni i Tańca
  • dr Agata Kusto (UMCS), Mainstream i underground. Muzyka ludowa na Lubelszczyźnie w latach 1944–1970

16:50–17:20 dyskusja
17:20–17:35 przerwa

17:40–19:40 sesja I: Bohaterowie i antybohaterowie 

  • dr Ewa Rzanna-Szczepaniak (AM w Poznaniu), „Grupa 49”
  • dr hab. Piotr Chlebowski (KUL), „Muszę opuścić Polskę!”. Historia Andrzeja Panufnika
  • mgr Karolina Bindel (UWr), Zbigniew Turski (1908–1979) – muzyczny antybohater PRL-u
  • dr Ilona Dulisz (UW-M w Olsztynie), Recepcja muzyki Feliksa Nowowiejskiego w Polsce Ludowej
  • dr hab. Artur Pasko (UwB), Polscy muzycy na igrzyskach olimpijskich
  • mgr Mateusz Lipko (IPN w Szczecinie), Wizjoner Andrzej Korzyński

19:40–20:10 dyskusja 

17:40–19:40 sesja II: Muzyka w drugim obiegu i na emigracji 

  • prof. UAM dr hab. Dobrochna Dabert (UAM), Drugoobiegowa refleksja krytyczna nad polską kulturą muzyczną w latach osiemdziesiątych
  • dr Konrad Knoch (ECS/UG), Publicystyka o tematyce muzycznej występująca w drugim obiegu w Gdańsku w latach osiemdziesiątych
  • dr hab. Jacek Nowakowski (UAM), Funkcje muzyki filmowej w polskim filmie emigracyjnym po 1981 r.
  • dr hab. Violetta Wejs-Milewska (UwB), Kultura muzyczna w PRL-u z perspektywy emigracji (głos Romana Palestra i Andrzeja Panufnika)
  • mgr Jan Annusewicz (AAN), Musical „Kolęda-nocka” trzydzieści cztery lata później oczami autorów i w dokumentach zgromadzonych w Archiwum Akt Nowych
  • prof. UAM dr hab. Dorota Skotarczak (UAM), Zachodnie wpływy w piosence

19:40–20:10 dyskusja

Dzień drugi, czwartek, 19 XI 2015 r.

9:00–11:00 sesja I: W krzywym zwierciadle 

  • dr Diana Maksymiuk (IPN w Białymstoku), „Różowe świnki to my!” O historii i twórczości pewnego kabaretu
  • lic. Jakub Romaniak (UAM), Konteksty polityczne w piosenkach kabaretu Tey
  • lic. Ewa Martinek (UAM), Rzeczywistość w krzywym zwierciadle w kabarecie Gallux Show
  • lic. Aleksandra Piłat (UAM), Analiza twórczości Kabaretu Starszych Panów. Odniesienia do współczesności czy nostalgia za czasami międzywojennymi?
  • mgr Wiktor Gardocki (UwB), Cenzura wobec występów kabaretowych w latach osiemdziesiątych
  • mgr Tomasz Bazylewicz (UAM), Narracja komiksowa o muzyce w czasach PRL na przykładzie jazzu

11:00–11:30 Dyskusja
11:30–11:45 Przerwa

9:00–11:00 sesja II: Big beat 

  • prof. dr hab. Zbigniew Zaporowski (UMCS), „Z obłoków na ziemię”. Powstanie i losy zespołów oraz muzyków rockowych w PRL-u w latach sześćdziesiątych
  • mgr Patryk Mamczur (UJ), Big beat. Polska odpowiedź na rock and rolla?
  • mgr Monika Marciniak (V LO w Białymstoku), Bigbitowiec na etacie, czyli złote lata muzyki rozrywkowej w Białymstoku
  • dr Mariusz Gradowski (UW), Przemiany stylów i gatunków polskiej muzyki młodzieżowej. Przypadek zespołu Niebiesko-Czarni
  • mgr Piotr Orzechowski (IPN w Poznaniu), „Dzięcioły” – zespół muzyczny Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu
  • dr Jakub Kasperski (UAM), Miłość w czasach zarazy – tematyka miłosna w piosenkach rockowych z okresu PRL

11:00–11:30 Dyskusja
11:30–11:45 Przerwa

11:50–13:10 sesja I: Cenzura 

  • dr Magdalena Budnik (UwB), Cenzurowanie tekstów piosenek zespołów punk-rockowych w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych. Na wybranych przykładach
  • dr Maciej Fic (UŚ), Cenzura w polskiej muzyce rockowej dekady lat osiemdziesiątych XX w. (na podstawie literatury dokumentu osobistego)
  • dr Joanna Skolik (UO), Gry z cenzurą Jacka Kaczmarskiego
  • lic. Małgorzata Piguła (UMK), Czego radio nie chciało grać, czyli trochę o zakazanych piosenkach

13:10–13:40 Dyskusja
13:45–14:30 Przerwa 

11:50–13:10 sesja II: Muzyka sakralna 

  • dr hab. Elżbieta Wojcieszyk (IPN w Poznaniu), Musica sacra w PRL
  • dr Jarosław Wąsowicz SDB (Archiwum Salezjańskie Inspektorii Pilskiej), Muzyka kościelna zaangażowana. Reminiscencje sytuacji Kościoła w PRL w tekstach pieśni i piosenek religijnych
  • mgr Krzysztof Kolasa (IPN w Łodzi), Festiwal piosenki religijnej „Sacrosong 69” w Łodzi na cenzurowanym
  • lic. Paweł Pasternak (UMFC w Warszawie), Przyczynki do historii budownictwa organowego w PRL

13:10–13:40 Dyskusja
13:45–14:30 Przerwa

14:40–17:00 sesja I: Władze wobec muzyki 

  • dr Ryszard Stefanik (US), Piosenka sportowa w polityce władz państwowych w latach 1949–1956
  • dr Rafał Szubert (AWF we Wrocławiu), Muzyka w wiejskich organizacjach sportowych w latach 1944–1956
  • mgr Paweł Jagło ( Muzeum Historyczne Miasta Krakowa), Muzyka rozrywkowa w Nowej Hucie 1950–1990
  • mgr Marcin Sroka (UO), Muzyka w polityce władz partyjnych województwa opolskiego w latach 1950–1990
  • dr Mieczysław Kopeć (Instytut Geopolityki w Częstochowie), Estrada Ziemi Lubuskiej Przedsiębiorstwo Państwowe w Zielonej Górze
  • mgr Paweł Nowik (IPN w Białymstoku), „Muzyka na podsłuchu”
  • dr Karolina Bittner (IPN w Poznaniu), Antypaństwowa, antykomunistyczna, antyradziecka. Aparat bezpieczeństwa Polski Ludowej wobec piosenki

17:00–17:30 dyskusja
17:30–17:45 przerwa

14:40–17:00 sesja II: Muzyka i media 

  • dr Agnieszka Janiak (Dolnośląska Szkoła Wyższa), „Czas wielkiego gadania” o muzyce. Manifesty muzyczne realizmu socjalistycznego w polskiej prasie w latach 1947–1956
  • dr Magdalena Żmijkowska (UW-M w Olsztynie), Muzyka na łamach studenckiego tygodnika „ITD” w latach 1960–1989
  • mgr Agnieszka Lakner (UJ), Tu Fala 49, tu Fala 49. Włączamy się – rola Polskiego Radia w kształtowaniu kultury muzycznej w Polsce w latach 1949–1956
  • mgr Małgorzata Sułek (UJ), Pieśń masowa na falach eteru… Obecność socrealistycznego repertuaru na antenie Polskiego Radia w latach 1949–1956
  • mgr Lilianna Zalesińska, Opera radiowa jako nowy gatunek sztuki dramatycznej w ramach mecenatu Polskiego Radia. Rola radia w popularyzacji muzyki operowej
  • dr Joanna Cieślik-Klauza (UMFC w Warszawie Wydział Instrumentalno-Pedagogiczny w Białymstoku), Muzyka filmowa w pierwszych latach PRL

17:00–17:30 dyskusja
17:30–17:45 przerwa

17:50–19:30 sesja I: Muzyczna postpamięć 

  • lic. Piotr Krajewski (UAM/AM w Poznaniu), Muzyczna postpamięć. III Symfonia Henryka Mikołaja Góreckiego
  • mgr Ziemowit Socha (UWr), Muzyka warszawskiej ulicy w czasach niemieckiej okupacji widziana w obiektywie filmu „Zakazane piosenki”. Próba analizy socjologicznej
  • mgr Arkadiusz Nyzio (UJ), PRL i postkomunizm w polskiej muzyce rockowej lat dziewięćdziesiątych XX w.
  • mgr Marcin Jurek (UAM/IPN w Poznaniu), Polskie podziemie niepodległościowe w muzyce popularnej
  • dr Robert Losiak (UWr), Muzyka w pejzażu dźwiękowym Wrocławia czasów PRL w doświadczeniu mieszkańców miasta

19:30–20:00 dyskusja
20:10–20:50 przerwa
21:00 audycja słowno-muzyczna

17:50–19:30 sesja II: Na czym grać? Z czego słuchać?

  • dr Regina Pacanowska (UAM), Znane marki i cenione produkty. Polscy producenci sprzętu nagłaśniającego w schyłkowym okresie PRL i na początku przemian
  • Bartosz Pacuła (UJ), Sprzęt audio w PRL-u
  • mgr Przemysław Piłaciński (UW), Organy elektroniczne Unitry – erzac czy (nieodkryta) klasyka?
  • dr Marcin Trojecki (Zespół Szkół w Baczynie), Gorzowskie „Stilonówki”

19:30–20:00 dyskusja
20:10–20:50 przerwa
21:00 audycja słowno-muzyczna

Dzień trzeci, piątek, 20 XI 2015 r.

9:00–10:40 sesja I: Wokół piosenki 

  • mgr Wioleta Muras (UWr), „Po co śpiewać piosenki” – postawa kompozytorska Witolda Lutosławskiego wobec muzyki rozrywkowej w audiosferze lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych
  • dr Radosław Marcinkiewicz (UO), Ideonimy albumów Czesława Niemena i jego zespołów
  • mgr Anna Warych-Czajka (UJK), „W pedetach ciągle maj…” Językowo-kulturowy obraz PRL w tekstach piosenek Agnieszki Osieckiej
  • dr Alicja Przyszlak (UO), Skrzydlate słowa wywodzące się z utworów muzycznych okresu PRL-u w dzisiejszej polskiej przestrzeni językowo-kulturowej
  • dr Rafał Reczek (IPN w Poznaniu), Protest song – pieśń protestu w realiach państwa komunistycznego na przykładzie polskiej muzyki. Analiza utworów Czesława Niemena, Perfectu, Krystyny Prońko, Jana Pietrzaka i innych twórców okresu

10:40–11:10 Dyskusja
11:10–11:25 Przerwa

9:00–10:40 sesja II: Rock 

  • dr Krzysztof Gajda (UAM), „Boom polskiego rocka”. Uwagi i wątpliwości
  • mgr Anna Baka (UWr), Wolność kontrolowana? Jak rock próbował przechytrzyć komunę, a komuna rocka
  • dr Anna Idzikowska-Czubaj (UAM), Muzyka rockowa w PRL-u. Obszary buntu, uległości i negocjacji z systemem
  • dr Tomasz Toborek (IPN w Łodzi), Jarocińska wolność w realaich PRL. Kilka perspektyw postrzegania Festiwalu Muzyków Rockowych
  • dr Marcin Dyś (UWr), Festiwal w Jarocinie – historia, funkcjonowanie i znaczenie dla polskiej kultury

10:40–11:10 Dyskusja
11:10–11:25 Przerwa

11:30–13:30 sesja I: Muzyka klasyczna

  • dr Monika Karwaszewska (AM w Gdańsku), Polska muzyka ideowo zaangażowana – twórcy, formy i gatunki
  • dr Paweł Szulc (IPN w Szczecinie), Między misją a zleceniem politycznym. Szczecińscy filharmonicy w okresie stalinowskim
  • dr Przemysław Wojciechowski (AP w Poznaniu)/ Tadeusz Boniecki (Filharmonia Poznańska/ Teatr Wielki w Poznaniu), Muzyka operowa i symfoniczna w Poznaniu w powojennej rzeczywistości (1945–1970)
  • dr Renata Knyspel-Kopeć (Instytut Geopolityki w Częstochowie), Działalność artystyczna Filharmonii Zielonogórskiej w okresie PRL
  • mgr Mirosław Biełaszko (IPN w Warszawie), Postawy dziennikarzy muzycznych w PRL (klasyka)
  • dr Danuta Gwizdalanka, Środowisko muzyczne w świetle akt MSW

13:30–14:00 Dyskusja
14:00–14:45 Przerwa 

11:30–13:30 sesja II: Rock

  • dr Artur Trapszyc (Muzeum Etnograficzne w Toruniu), Peace love and freedom. Hipisowskie tony w polskiej muzyce rozrywkowej przełomu lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w.
  • dr Xawery Stańczyk (UW), „Cokolwiek to znaczy”. Fenomen muzyki intuicyjnej i improwizowanej na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych
  • dr Jacek Kurek (UŚ), Szukaj, Burz, Buduj… SBB a PRL
  • mgr Klaudia Rachubińska (UW), W roku 1982 ktoś otworzył encyklopedię i nie było tam jeszcze hasła „różowe czuby”. Echa Wielkiej Awangardy w estetyce (i polityce) polskiego punku
  • lic. Magdalena Wąż (UJ), Muzyka punk rockowa w kontekście transformacji systemowej na przykładzie wybranych zespołów nowej fali
  • mgr Mateusz Kicka (UJ), Punki, metalowcy, hipisi, rockersi i rastafarianie – muzyczne subkultury końca PRL w polskim kinie dokumentalnym

13:30–14:00 Dyskusja
14:00–14:45 Przerwa

15:00–17:00: Festiwale 

  • dr Tomasz Tarnawczyk ( PWSZ w Sanoku), Dwa Festiwale Muzyki Polskiej. Od muzycznej autarkii do „Warszawskiej Jesieni”
  • lic. Agata Łysakowska (UAM), Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu w obiektywie Polskiej Kroniki Filmowej
  • dr Magdalena Parus (AG-H), Wyśpiewana historia – pamięć mieszkańców miasta o Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu (1963–1989)
  • mgr Danuta Nowak (UZ), Festiwale Piosenki Radzieckiej – wizytówka Zielonej Góry w latach 1965–1989
  • lic. Anna Mrowiec (AG-H), Propagandowe oblicze Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu w latach 1967–1989
  • dr Bogusław Tracz (IPN w Katowicach), „Chórem afirmując budowę socjalistycnej Polski”. Ogólnopolski Festiwal Pieśni Zaangażowanej 1968–1980.

17:00–17:30 Dyskusja
17:30 Podsumowanie i zamknięcie konferencji

Pliki do pobrania

do góry