Nawigacja

Aktualności

Uroczysta gala XI i XII edycji Nagrody Honorowej Prezesa IPN „Świadek Historii” – Poznań, 21 grudnia 2021

We wtorek 21 grudnia 2021 r. zostały wręczone w Poznaniu Nagrody Honorowe Prezesa IPN „Świadek Historii” za rok 2020 i 2021.

Uroczystość prowadzona przez dyrektora poznańskiego oddziału dr. hab. Rafała Reczka odbyła się w podniosłej, okołoświątecznej atmosferze, nie tylko niemal w przededniu świąt Bożego Narodzenia, ale i obchodzonego po raz pierwszy w tym roku Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Gala miała miejsce w Sali Białej Bazaru Poznańskiego – w historycznym miejscu, z którego w grudniu 1918 r. przemawiał Ignacy Jan Paderewski, wzniecając powstańczą iskrę.

Uroczystość uświetnił koncert „Powstańcze śpiewy Poznańczyków” w wykonaniu Jacka Kowalskiego i Zespołu Monogramista JK pod dyrekcją Anity Murawki.

Nagrody wręczył Zastępca Prezesa IPN prof. Krzysztof Szwagrzyk, który odczytał list skierowany do Laureatów przez Prezesa dr. Karola Nawrockiego.

 

 

W gronie Laureatów XI edycji Nagrody Honorowej Prezesa IPN „Świadek Historii” znaleźli się:

  • Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919: współorganizuje wraz z IPN odczyty i prelekcje upowszechniające dzieje Powstania i sylwetki jego uczestników. Towarzystwo inspirowało i wspierało działalność badawczą i wydawniczą Instytutu, czego efektem są np. albumy poświęcone dowódcom Powstania gen. Stanisławowi Taczakowi i Józefowi Dowbor Muśnickiemu, w 2019 r. Towarzystwo wspólnie z IPN zorganizowało pochówek prochów płk. Wincentego Wierzejewskiego. Członkowie Towarzystwa chętnie udostępniają dokumenty, fotografie i pamiątki rodzinne, które znajdują się m.in. na portalu IPN o Powstaniu Wielkopolskim.
  • Stowarzyszenie Rodzin Polskich Ofiar Obozów Koncentracyjnych: współorganizuje z Oddziałowym Biurem Edukacji Narodowej IPN w Poznaniu Wyjazdy Pamięci na teren Górnej Austrii dla laureatów konkursu „Sztafeta Pamięci – losy mojej rodziny w czasie II wojny światowej”. Członkowie stowarzyszenia tworzą „sztafetę pokoleń”, opowiadając młodzieży indywidualne historie o martyrologii polskich ofiar byłych niemieckich obozów koncentracyjnych, biorą udział jako prelegenci, uczestnicy dyskusji oraz świadkowie historii przy okazji przedsięwzięć organizowanych przez IPN, współpracują przy organizacji wydarzeń rocznicowych, m.in. Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.

W XII edycji Nagrody Honorowej Prezesa IPN „Świadek Historii” uhonorowani zostali:

  • Zenon Wechmann: przewodniczący Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego, członek Oddziałowego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz w latach 2013-2020 komisji nominującej do nagrody „Świadek Historii”. Współorganizuje z Instytutem różne uroczystości rocznicowe (m.in. Dzień Hołdu i Pamięci Ofiar Reżimu Komunistycznego), uczestniczy corocznie w akcji „Zapal Znicz Pamięci”, w ramach projektu edukacyjnego „Śladami Zbrodni” brał udział w spotkaniach i grach miejskich w Rawiczu i Wronkach. Pan Zenon pomagał OBEN w przygotowaniu wielkopolskiej części wystawy „Zapomniane ogniwo. Konspiracyjne organizacje młodzieżowe na ziemiach polskich w latach 1944/1945–1956”.
  • Dariusz Grzybek: współpracuje z IPN na polu budowania nowoczesnego patriotyzmu, jako członek Rady Programowej portalu Instytutu o Powstaniu Wielkopolskim upowszechnia wiedzę o patriotycznym zrywie, przekazując do publikacji materiały Fundacji Zakłady Kórnickie, współorganizuje upamiętnienie Sejmu Dzielnicowego, czego efektem jest m.in. film „Polski Sejm Dzielnicowy”. Brał udział w projekcie „Wielkopolanie dla Niepodległej”, którego owocem była wystawa oraz publikacja albumowa i spot historyczny. Obecnie jest zaangażowany wspólnie z IPN w działania przy produkcji filmów o bł. Natalii Tułasiewicz i wielkopolskich ofiarach Zbrodni Katyńskiej.
  • Andrzej Surdyk: nauczyciel i metodyk z Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu. Przyczynił się do intensywnej, stałej i regularnej współpracy ODN z Instytutem, dzięki której oferta Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej trafia do szerokiej grupy nauczycieli, a uczniowie poznańskich szkół biorą licznie udział w wydarzeniach, konkursach i projektach organizowanych przez IPN. Współorganizuje szkolenia m.in. na temat Operacji Tannenberg, konspiracji wielkopolskiej, cykl wykładów „Korzenie totalitaryzmu”.
  • Telewizja Polska S.A. Oddział w Poznaniu: w poznańskim oddziale Telewizji Polskiej szczególne miejsce na antenie zajmują produkcje dotyczące historii współczesnej. Przy współpracy z pracownikami IPN powstają programy cykliczne mające na celu upowszechnianie mniej znanych wątków i postaci z historii XX wieku, tak w wymiarze lokalnym jak i ogólnopolskim, m.in.: „Historie nieznane”, „Zapomniane historie”, „Historia każdego dnia”.
  • Henryk Walendowski – pośmiertnie: zadaniem, które wyznaczył sobie śp. Henryk Walendowski, była budowa Pomnika Wypędzonych w Poznaniu, ważna również w działaniach Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Poznaniu. W ten sposób chciał oddać cześć wszystkim mieszkańcom Wielkopolski pozbawionym przez Niemców własnych domów oraz oddać świadectwo prawdzie, stąd jego liczne wypowiedzi, spisane wspomnienia i opracowywane materiały naukowe publikowane w internecie. Pan Henryk Walendowski od kilku już lat współpracował z OBUWiM przy organizacji uroczystości upamiętniającej obóz przesiedleńczy przy ul. Głównej (Lager Glowna). Był aktywnym członkiem Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przy Oddziale Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu.

Fot. Bartosz Kochański IPN

Nagroda została ustanowiona przez Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej w 2009 r. Przyznawana jest raz w roku polskim oraz zagranicznym stowarzyszeniom, instytucjom, organizacjom społecznym i osobom fizycznym za szczególnie aktywny udział w upamiętnianiu historii Narodu Polskiego w latach 1939–1989 oraz wspierającym pion edukacyjny IPN w realizacji ustawowej działalności. Może być także przyznana pośmiertnie. Nagrodę przyznaje Kapituła, której przewodniczy Prezes Instytutu Pamięci Narodowej. W Poznaniu po raz pierwszy tytuł ten przyznano w 2010 roku, od tego czasu w dziewięciu poznańskich edycjach Nagrodę Honorową „Świadek Historii” otrzymało ponad 50 osób/instytucji:

2010 • Anna Gruszecka • Aleksandra Kudła • Lech Dymarski • Waldemar Handke • Sławomir Kmiecik • Janusz Pałubicki • ks. Dariusz Śmierzchalski-Wachocz • ks. Jarosław Wąsowicz • Stowarzyszenie „Katyń” w Poznaniu • Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Wielkopolska • Zarząd NSZZ „Solidarność” Region Wielkopolska • Związek Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego 1939–1956 Oddział Wielkopolska

2011 • Stowarzyszenie „Poznański Czerwiec ‘56” • Związek Powstańców Poznańskiego Czerwca 1956 „Niepokonani” • Związek Kombatantów i Uczestników Powstania Poznańskiego Czerwca 1956 r. • Wojewódzka Rada Związku Sybiraków Wielkopolska • Henryk Ludwik Czarnecki • Jarosław Burchardt • Aurelia Gancarz • Paweł Kotlarski • Ryszard Białkowski • Maria i Andrzej Perlakowie

2012 • Eugenia Teresa Dabert • Elżbieta Ratajczak • Małgorzata Wiater • Julian Zydorek • Anna Ziółkowska • Adam Suwart • Piotr Bruder • Olgierd Baehr

2013 • Barbara Fabiańska • Dorota Fechner • Fundacja im. O. Honoriusza Kowalczyka • Dariusz Downar • Marian Fik • Krzysztof M. Kaźmierczak • Lech Stefaniak • Polskie Towarzystwo Ziemiańskie Oddział Wielkopolska

2014 • Jarosław Łożyński • Henryk Krystek • Andrzej Nowotny • Kino Rialto w Poznaniu

2015 • Jacek Kubiak • Anna Piasek-Bosacka • Rafał Pogrzebny

2016 • gen. Jan Podhorski • mjr Ludwik Misiek • kpt. Maria Krzyżańska • Barbara Miczko-Malcher • s. Małgorzata Krupecka • Okręg Wielkopolski Narodowych Sił Zbrojnych

2017 • Piotr Gołdyn • Maciej Grzesiński • Maciej Myczka • Janusz Waliszewski

2018 • Przemysław Bartkowiak • ks. Roman Dworacki • Zdzisław Kościański • Tomasz Łęcki

2019 • Kamil Hypki • Zbysław Kaczmarek • Piotr Świątkowski • Jan Kołodziejski – pośmiertnie

Patronat medialny:

            

do góry