– Jestem niezwykle wzruszony, że właśnie tu, w Poznaniu, mogę wręczać Krzyże Wolności i Solidarności. Tu szczególnie widać wspólnotę pokoleń, którą wyraża to odznaczenie – powiedział prezes IPN Jarosław Szarek podczas honorowania byłych opozycjonistów.
Oprócz zasług osób wyróżnianych Krzyżem za walkę o wolność w czasie stanu wojennego przypomniał o powstaniu wielkopolskim, w którym naszym przodkom też chodziło o wolność i niepodległość. – Później przyszła II Rzeczpospolita, która pamiętała o tym bohaterskim zrywie – stwierdził. – Dopiero potem narzucono nam system, który był sprzeczny ze wszystkim, co nam niosła przez tysiąc lat przynależność do łacińskiej cywilizacji. I właśnie tu w 1956 roku po raz pierwszy z taką mocą świat pracy powiedział „nie” władzy komunistycznej.
Prezes IPN przypomniał, że mogło się wydawać, iż powstanie 1956 roku przegrało, zwłaszcza gdy ówczesny komunistyczny premier Józef Cyrankiewicz mówił: „Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech będzie pewien, że mu władza tę rękę odrąbie”.
Tymczasem, jak powiedział Jarosław Szarek, „to szaleńcy wygrali, a Państwo są tego dowodem. (…) To na ulicach Poznania zaczęła się rodzić solidarność”.
* * *
19 grudnia 2016 roku w Sali im. Witolda Celichowskiego Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu odbyła się uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności działaczom opozycji wobec władzy komunistycznej w Polsce w latach 1956–1989. Odznaczeni zostali kombatanci Poznańskiego Czerwca 1956 r. oraz działacze opozycji z lat 80. z województwa wielkopolskiego oraz województwa lubuskiego. Odznaczenia, w imieniu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, wręczył prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek. W uroczystości udział wzięli zaproszeni goście, przyjaciele i członkowie rodzin odznaczonych.
W imieniu odznaczonych głos zabrał Zenon Wechmann, prezes oddziału wielkopolskiego Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego 1939–1956.
Ze względu na stan zdrowia, Krzyż Wolności i Solidarności dla Barbary Misiurewicz prezes IPN wręczył w domu.
Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm w 2010 r. dla uhonorowania osób, które w latach 1956-1989 „mimo zagrożenia bezpośrednimi represjami, zasłużyły się czynnie dla odzyskania przez Polskę pełnej niepodległości i suwerenności oraz dla obrony praw człowieka i obywatela w PRL”. Z wnioskiem o odznaczenie Krzyżem Wolności i Solidarności występuje do prezydenta RP prezes IPN z inicjatywy własnej lub organizacji społecznych i zawodowych. Odznaczenie nawiązuje do Krzyża Niepodległości, czyli odznaczenia, które II Rzeczpospolita ustanowiła, by uhonorować tych, którzy walczyli o niepodległość w 1918 roku. Krzyż Wolności i Solidarności jest symbolem wdzięczności dla tych, którym zawdzięczamy naszą wolność.
- Borowiak Krzysztof Marian
- Budrys Włodzimierz Henryk
- Cieśla Edward
- Cnotalski Krzysztof
- Czapski Jerzy Kazimierz
- Finger Edward
- Frohmberg Lech
- Grzymisławska Anna Maria
- Jabłoński Andrzej
- Jaszcza Zofia Danuta
- Katarzyński Leszek Stanisław
- Klessa Edwin Jan
- Krupska Wanda
- Krych Aleksander
- Lemanowicz Krystyna
- Marciniak Włodzimierz Jan
- Misiurewicz Barbara Krystyna
- Napieralska Barbara Urszula
- Paluszak Roman Jan
- Pawłowski Andrzej Józef
- Rembowiecki Stanisław
- Skowera Krzysztof
- Szac Krzysztof Adam Kazimierz
- Urbański Maciej
- Wechmann Zenon
Pośmiertnie:
- Drzewiecki Zbigniew (odbiera Maria Drzewiecka)
- Gruszczyński Adam Józef (odbiera Stanisława Gruszczyńska)
- Grzymisławska Maria (odbiera Justyna Grzymisławska)
- Skrzypczak Roman (odbiera Dominika Skrzypczak)
19 grudnia 2016, poniedziałek, godz. 12:00
Poznań, Wielkopolski Urząd Wojewódzki, al. Niepodległości 16
Budynek C, III piętro, sala im. Witolda Celichowskiego