E-Księgarnia
10 stycznia 2018 roku w Sali Czerwonej Pałacu Działyńskich na Starym Rynku w Poznaniu odbyła się uroczystość wręczenia przez Akademicki Klub Obywatelski im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Poznaniu Medali Przemysła II za 2017 rok.
W tym roku uhonorowanych zostało dwóch laureatów: Medal przyznany Instytutowi Pamięci Narodowej za całokształt działań odebrał prezes Instytutu dr Jarosław Szarek. Drugie odznaczenie zostało wręczone zastępcy prezesa IPN prof. Krzysztofowi Szwagrzykowi za odkrywanie miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego oraz pobudzenie patriotyzmu, szczególnie wśród młodzieży.
Uroczystość prowadził prof. Stanisław Mikołajczak – przewodniczący Akademickiego Klubu Obywatelskiego im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Poznaniu. Prof. Mikołajczak rozpoczął od powitania licznie zgromadzonych gości na czele z prezesem Instytutu Pamięci Narodowej dr. Jarosławem Szarkiem, zastępcą prezesa prof. Krzysztofem Szwagrzykiem i dyrektorem poznańskiego oddziału IPN dr. hab. Rafałem Reczkiem. Ze szczególną atencją powitani zostali członkowie rodzin wielkopolskich Żołnierzy Niezłomnych.
Gospodarz uroczystości, dyrektor Biblioteki Kórnickej Polskiej Akademii Nauk prof. Tomasz Jasiński opowiedział o historii Pałacu Działyńskich i reprezentacyjnej Sali Czerwonej. Następnie prof. Mikołajczak przybliżył patrona Medalu – króla Przemysła II. Podkreślił, że Klub poszukiwał patrona mocno związanego z Wielkopolską i uznał, że wybór władcy, który zjednoczył państwo po rozbicu dzielnicowym będzie odpowiednim symbolem uosabiającym idee Klubu.
Przewodniczący Kapituły Medalu Przemysła II – prof. Leon Drobnik odczytał laudację na cześć Instytutu Pamięci Narodowej. Podkreślono w niej, że słowa mowy pochwalnej odnoszą się do całego zespołu pracowników Instytutu. Wyrażono uznanie dla odwagi i wytrwałości w odkrywaniu prawdy o wydarzeniach z najnowszej historii Polski i jej rzetelnym przedstawianiu oraz wdzięczność za przywracanie dobrego imienia tym wszystkim Polakom, którzy stając przed wyborem pomiędzy najwyższymi wartościami a wyparciem się swojej tożsamości, zdecydowali się na wierność zasadom. W mowie padły również słowa o przywróceniu nadziei, że społeczeństwo nie będzie już zmuszane do nazywania kłamstwa prawdą, a tchórzostwa bohaterstwem oraz o tym, że szczególne uznanie należy się Instytutowi Pamięci Narodowej za uczenie Polaków szacunku wobec siebie samych. Medal wraz z okolicznościowym dyplomem wręczono na ręce prezesa Instytutu dr. Jarosława Szarka.
Następnie odczytano mowę pochwalną na cześć prof. Krzysztofa Szwagrzyka. Podkreślono w niej ogromne zaangażowanie Profesora w prace badawcze upamiętniające ofiary zbrodni stalinowskich, które przyczyniły się do pobudzenia patriotyzmu. Zdaniem Kapituły Laureat swoją postawą i osiągnięciami udowadnia, jak wiele może zmienić i uczynić dobra jeden człowiek, co potwierdzają liczne odznaczenia i wyróżnienia przyznawane prof. Szwagrzykowi. Medal Przemysła II jest wyrazem szacunku Kapituły za przywracanie rodzinom i społeczeństwu szczątków bohaterów walk o wolną Polskę, w tym dowódców podziemia niepodległościowego. Prof. Krzysztof Szwagrzyk odebrał osobiście Medal wraz z pamiątkowym dyplomem.
Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek podkreślił, że Medal Przemysła II jest wyróżnieniem dla wszystkich pracowników Instytutu. W swojej przemowie odwoływał się do historii Wielkopolski i charakteru jej mieszkańców, przywołał ich upór i konsekwencję, które okazały się kluczowe w wielu przełomowych momentach, zarówno u zarania polskiej państwowości, jak i w zwycięskim Powstaniu Wielkopolskim. Mówiąc o misji Instytutu Prezes Szarek zaznaczył, że celem jest przywracanie nie tylko bohaterów i wiedzy o faktach historycznych, ale też materialnych znaków naszej historii i niepodległości. Najważniejszym zadaniem do wypełnienia przez Instytut jest utrwalenie polskości. Okazja okrągłej rocznicy odzyskania niepodległości jest natomiast zdaniem Prezesa szansą na przywołanie wartości, którymi kierowało się wrażliwe na Polskę pokolenie sprzed 100 lat. Swoje przemówienie dr Jarosław Szarek zakończył słowami „Sursum corda”, cytując napis widniejący na kościele św. Krzyża przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.
Prof. Krzysztof Szwagrzyk w swoim przemówieniu zaznaczył, że zadaniem Instytutu jest przekazywanie prawdy – badanie najnowszej przeszłości i mówienie o niej głośno. Poszukiwanie szczątków polskich bohaterów prof. Szwagrzyk poczytuje sobie jako zaszczyt. Na przykładzie Łączki udowadnia, że mimo wszelkich pozorów nie jest to zadanie niemożliwe. Mimo że kaci maskowali swoje działania, ofiary pochowane zostały bezimiennie w zbiorowych dołach śmierci, które przykryto dwoma metrami ziemi, a następnie przeprowadzono przez nie drogę asfaltową, mimo że na terenie Łączki chowano później osoby zasłużone dla władzy ludowej, dziś szczątki wszystkich bohaterów są wydobyte, choc jeszcze część z nich czeka na identyfikację. Prof. Szwagrzyka szczególnie cieszy, że z Żołnierzami Wyklętymi najbardziej identyfikuje się młode pokolenie, które ma teraz – między innymi dzięki wysiłkom pracowników Instytutu Pamięci Narodowej – właściwe wzory do naśladowania. Zainteresowanie wszystkich grup tą tematyką przekłada się na znaczącą pomoc dla archeologów: w tym roku na Łączce pracowało prawie 300 wolontariuszy. Podsumowując, prof. Szwagrzyk stwierdził, że narodziło się w Polsce coś dobrego i napawa go dumą oraz satyskacją, że pracownicy Instytutu biorą w tym udział.
Po przemówieniach Laureatów nadszedł czas na część artystyczną: gali towarzyszył koncert pieśni patriotycznych w wykonaniu solistów Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu.
Filmy z uroczystości dostępne są na naszym profilu facebookowym https://www.facebook.com/ipnpoz/.
Medal Akademickiego Klubu Obywatelskiego im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego jest, obok członkostwa honorowego AKO, najwyższą formą wyróżnienia dla publicznej działalności i postawy osoby honorowanej. Medal przyznaje się za szczególne, długotrwałe zasługi dla narodu i państwa polskiego, które są zbieżne z założeniami ideowymi i programowymi AKO, szczególnie za obronę godności narodowej, podtrzymywanie i utrwalanie tradycji narodowej oraz działalność na rzecz rozwoju Polski i jej pozycji w Europie i świecie.
Medale Przemysła II przyznane zostały po raz siódmy. W dotychczasowych edycjach uhonorowani zostali: Jarosław Kaczyński, Antoni Macierewicz, Wanda Półtawska, Witold Kieżun, Jan Olszewski oraz Joanna Duda-Gwiazda i Andrzej Gwiazda.
Tekst: Marta Sankiewicz, zdjęcia: Jan Kołodziejski