E-Księgarnia
Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu wspólnie z Wielkopolskim Kuratorem Oświaty oraz Lubuskim Kuratorem Oświaty przygotowali dla tegorocznych uczniów klas pierwszych szkół podstawowych w województwach wielkopolskim i lubuskim „Mój pierwszy zeszyt”, który jest elementem ogólnopolskiej akcji przygotowanej przez Instytut Pamięci Narodowej.
„Mój pierwszy zeszyt” to akcja edukacyjna ukazująca uczniom, którzy rozpoczynają swoja szkolną edukację, Ojców Niepodległości. W przypadku naszych zeszytów jest to wspólny patron, którym jest gen. Józef Haller.
Uroczyste przekazanie zeszytów i długopisów odbyło się podczas wojewódzkich inauguracji roku szkolnego w dniu 3 września. „Moje pierwsze zeszyty” zostały wręczone pierwszoklasistom przez pracowników Instytutu wspólnie z Kuratorami Oświaty oraz Wojewodami pierwszoklasistom w Gnieźnie oraz w Rzepinie. Na terenie działania poznańskiego oddziału IPN (województwo wielkopolskie i lubuskie) dystrybucją zeszytów dla blisko 50 tysięcy uczniów zajmują się odpowiednie kuratoria oświaty.
Józef Haller von Hallenburg urodził się 13 sierpnia 1873 w majątku Jurczyce pod Krakowem. Był synem ziemianina Henryka Hallera von Hallenburga i Olgi z Tretterów. Ojciec Hallera brał udział w powstaniu styczniowym, dziadek ze strony matki był kapitanem Wojska Polskiego w dobie powstania listopadowego i kawalerem krzyża Virtuti. Do dziewiątego roku życia wychowywał się wraz z licznym rodzeństwem na wsi. Należał obok innych członków rodziny do Sodalicji Mariańskiej oraz do Trzeciego Zakonu Świeckiego Franciszkańskiego. Wielki wpływ na osobowość młodego Hallera wywarła atmosfera patriotyzmu i głębokiej religijności rodzinnego domu. Wartości, które go ukształtowały, określiły także całą jego późniejszą działalność.
W 1882 r. młody Józef rozpoczął naukę w gimnazjum niemieckim we Lwowie. Po ukończeniu gimnazjum wstąpił do wojskowej Niższej Szkoły Realnej w Koszycach na Węgrzech, a następnie do prestiżowej Wyższej Szkoły Realnej w Hranicach, do której uczęszczali także arcyksiążęta austriaccy. Po ich ukończeniu studiował na Akademii Technicznej w Wiedniu na wydziale artylerii. Po ukończeniu studiów Józef Haller pełnił służbę wojskową jako oficer w armii austro-węgierskiej. Służbę wojskową zakończył w 1907 r. by jak pisał „w inny sposób służyć krajowi, aż do chwili, w której Ojczyzna mnie będzie potrzebowała”. Następnie działał aktywnie w ruchu spółdzielczym, w ruchu skautowym, Twarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. W 1913 zaangażował się w działalność harcerską. Szczególny wkład wniósł w stworzenie Krzyża Harcerskiego.
Po wybuchu I wojny światowej objął stanowisko dowódcy 3. Pułku Legionów. W tym czasie awansowany do stopnia podpułkownika. Walczył z Rosjanami na froncie w Karpatach Wschodnich. W 1916 r. został dowódcą II Brygady Legionów Polskich. W lutym 1918 r. protestując przeciwko postanowieniom traktatu brzeskiego, wraz z podległą mu II Brygadą Legionów Polskich, przebił się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą, w maju 1918 r. walczył z jednostkami niemieckimi pod Kaniowem. Był jedynym polskim dowódca, który walczył z wojskami wszystkich trzech zaborców.
W 1918 r. przybył do Francji, gdzie objął dowództwo nad tworząca się Armia Polską we Francji. Armia Polska we Francji była uznana za jednostkę sprzymierzoną w wojskami Ententy. Na jej czele powrócił do Polski w kwietniu 1919 r. Uczestniczył w wojnie polsko-ukraińskiej w maju-czerwcu 1919 r. W październiku 1919 r. Hallerowi powierzono dowództwo Frontu Pomorskiego, utworzonego w celu pokojowego i planowego zajęcia Pomorza. W 1920 r. w okresie wojny polsko-bolszewickiej Haller otrzymał funkcję Generalnego Inspektora Armii Ochotniczej. W czasie Bitwy Warszawskiej dowodził Frontem Północnym. W okresie międzywojennym pełnił szereg funkcji politycznych i społecznych, był m.in. posłem, przewodniczącym ZHP, prezesem Głównego Komitetu PCK. Po przewrocie majowym w 1926 r. został przeniesiony w stan spoczynku. W latach 1936-1939 był jednym z organizatorów i przywódców opozycyjnego wobec sanacji Frontu Morges. W październiku 1937 r. na Kongresie Konstytucyjnym Stronnictwa Pracy został wybrany na stanowisko prezesa Rady Naczelnej SP. W czasie II wojny światowej pełnił funkcję Ministra Oświaty w Polskim Rządzie na Uchodźstwie. Po wojnie pozostał na emigracji zmarł w Londynie 4 czerwca 1960 r. W 1993 r. jego prochy spoczęły w krypcie w kościele garnizonowym św. Agnieszki w Krakowie.
Prezentowana odznaka „Pamiątkowa Armii Generała Józefa Hallera” z 1921 r. wzorowana była na odznace oficerskiej Armii Polskiej we Francji, której autorem był wybitny polski rzeźbiarz Xawery Dunikowski.