Nawigacja

Aktualności

Wyjazd Pamięci Hartheim 2018: dzień czwarty – 1 października 2018

Klasztor St. Florian – obóz Linz II – Linz

1 października 2018 r.

Kolejny dzień „Wyjazdu Pamięci Hartheim 2018” rozpoczął się od wizyty w barokowym klasztorze Opactwa Augustianów pw. św. Floriana. Zrobił on na zebranych duże wrażenie. Obecnie odbywają się w nim słynne festiwale Brucknerowskie, ale w okresie fascynacji przez Austriaków narodowym socjalizmem, klasztor był także jednym z ośrodków nazizmu w Górnej Austrii. Z St. Florian uczestnicy udali się do miejsca, w którym upamiętniono setki ofiar jednego z „Marszy Śmierci”. Wyruszył on w kwietniu 1945 r. z Mauthausen. Dziś tę drogę męki upamiętnia skromny cokół z napisem informującym o tym wydarzeniu, pod którym zapalono znicze.

Kolejnym punktem tego dnia było dotarcie do koszar wojskowych na obrzeżach Linzu, w których w okresie II wojny światowej przebywali i mieszkali funkcjonariusze SS oraz innych formacji powiązani z obsługą systemu obozów Mauthausen-Gusen. Obecnie koszary należą do prywatnego właściciela i wkrótce zostanie na ich miejscu wybudowane osiedle mieszkaniowe, dlatego był to jeden z ostatnich momentów na ich uwiecznienie. Nieopodal znajdują się olbrzymie zakłady Voestalpine (w okresie II wojny światowej im. Hermanna Göringa), które wykorzystywały niewolniczą pracę tysięcy więźniów przymusowych, głównie Polaków. Rząd francuski ufundował w tym miejscu pomnik i tablicę pamiątkową. Delegacja IPN na czele z Naczelnik OBEN IPN w Poznaniu Martą Szczesiak-Ślusarek oraz nauczyciele zapalili w tym miejscu znicze.

W odległości 15 km od St. Florian znajduje się ukochane miasto Adolfa Hitlera – Linz. Kiedy autokar podjechał pod przepiękny ogród botaniczny w Linzu (Botanischer Garten der Stadt Linz), wśród uczestników nastąpiło ogromne zdziwienie. Ogród skrywa bowiem przerażającą prawdę o niemieckich i austriackich zbrodniach w tej okolicy. Śmiertelne ofiary, które zamordowano lub zmarły z wycieńczenia, pracując w znajdującej się tam w okresie okupacji sztolni (obóz Linz II), upamiętnia wątpliwej wartości „instalacja pamięci”, składająca się z umieszczonych w krótko przystrzyżonej trawie, kamieni i numerków obozowych. Po ogrodzie botanicznym oprowadził grupę pracownik naukowy, który przybliżył historię tego kolejnego miejsca pamięci w Górnej Austrii. Linz II podlegał pod system obozów Mauthausen-Gusen. Tam również ginęli Polacy.

To w Linzu A. Hitler uczęszczał do szkoły i spędził tam kilka lat swojego dzieciństwa. „Ukochał” to miasto ponad wszystkie inne. Kiedy odwiedził Linz pod koniec lat 30. został owacyjnie przywitany przez tysiące Austriaków. To niewątpliwie wpłynęło na późniejszą decyzję o Anschlussie Austrii. Podczas zwiedzania miasta uczestnikom wyjazdu towarzyszył przedstawiciel Polonii austriackiej Dariusz Brożyniak, który pełnił tego dnia rolę przewodnika. Na trasie zwiedzania znajdowały się najważniejsze gmachy związane z niemieckim aparatem partyjno-policyjnym, m.in. siedziba NSDAP oraz gmach gestapo (łudząco podobny do Domu Żołnierza w Poznaniu). Z Linzu wyprawa wyruszyła na oficjalne, międzynarodowe uroczystości do Zamku Hartheim.

Tekst: Tomasz Cieślak, Hanna Grzelczak, Anna Mazurska, zdjęcia: Tomasz Cieślak

do góry