Nawigacja

Spotkania z historią

„Książka do zjedzenia”. Spotkanie z kulturą i literaturą rumuńską – Piła, 12–16 listopada 2012

  • Dan Lungu

Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. Pantaleona Szumana w Pile, w ramach projektu „Książka do zjedzenia”, zorganizowała spotkanie z rumuńskim pisarzem Danem Lungu. W Polsce ukazała się jego książka „Jestem komunistyczną babą!”, za która autor otrzymał podwójną nominację do europejskiej nagrody im. Jeana Monneta.

„Jestem komunistyczną babą!” – to książka o nostalgii za komunistycznym krajem. Wcześniej Emilie Apostoae – narratorka powieści, w ogóle nie uświadamiała sobie faktu, że tęsknota za beztroskimi latami młodości, wesołymi przyjaciółmi z zakładu pracy, a przede wszystkim za ustrojem, który uczynił z niej miastową, wiąże się z sympatią dla komunistów i wyznawanych przez nich idei. Szybko okazuje się, że ówczesna rzeczywistość niekoniecznie była tak barwna i wspaniała, jak dzisiaj myślimy – powiedział Dan Lungu, autor książki, w czwartkowy listopadowy wieczór na spotkaniu w pilskiej bibliotece. W efekcie to ironiczna i smutna opowieść, choć efekt komiczny jest mocniejszy, jeżeli uświadamiamy sobie jednocześnie, jaki był ów kontekst ( jest – nadal, bo ślady niedawnej przeszłości wciąż są obecne w Rumunii). Odmiennie myśli córka bohaterki, która emigrowała do Kanady. Książka przetłumaczona została na 10 języków.

Spotkanie z rumuńskim pisarzem prowadziły: Sabra Daici, znawczyni literatury rumuńskiej, dyrektorka Rumuńskiego Instytutu Kultury w Warszawie i Joanna Kornaś-Warwas, tłumaczka książki. Czytelnicy mieli okazję posłuchać fragmentu książki w interpretacji autora i jednocześnie czytać tłumaczenie w języku polskim.

Spotkanie uświetnił koncert muzyki tradycyjnej w wykonaniu Dumitru Harea (fletnia Pana) i Andrija Melnyka (akordeon), mołdawsko-ukraińskiego duetu. W ich wykonaniu można było usłyszeć zarówno żywiołowe tańce, np. hora, hostropec, syrba, jak i nostalgiczne ballady (doiny). Narodowe danie rumuńskie – zacuskę (pastę z bakłażanów i pomidorów), przygotowały panie ze szkoły podstawowej w Białośliwiu. Multimedialna wystawa zdjęć ukazujących wrażenia z pobytu w Rumunii autorstwa: Emilii Lewickiej-Kalki, Krzysztofa Oleksego oraz Michała Dziekana z Piły, Anny Sabiłło z Poznania oraz Gabrieli Smalij z Choszczna – stała się pretekstem do indywidualnych rozmów z pisarzem.

W godzinach przedpołudniowych, w filii nr 1 pilskiej biblioteki, miały miejsce spotkania dla młodzieży. Pokazano animowany film „Droga na drugą stronę” (2011 r.) rumuńskiej reżyserki Anci Damian, opowiadający historię życia Crulica, 33-letniego Rumuna, który umarł w polskim więzieniu w czasie strajku głodowego w 2007 roku. Film nagradzany był na festiwalach międzynarodowych, m.in. otrzymał Nagrodę Specjalną 37. Gdynia Film Festiwalu – za odwagę formy i treści, a także za szczególne i unikatowe walory artystyczne. Jan Kołodziejski, reporter poznańskiej opozycji, obecnie pracownik Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, autor wystawy oraz albumu „Solidarni z Rumunią”, opowiedział o swojej wyprawie do Rumunii z pomocą humanitarną po upadku reżimu Nicolae Ceausescu w 1989 r., ilustrując opowieść prezentacją multimedialną. Spotkanie dało sposobność poznania wydarzeń także w relacji Dana Lungu, ówczesnego studenta. Kto miał telewizję – ten miał władzę, okazało się po latach, jak społeczeństwo było manipulowane do niedawna jeszcze przez ówczesnych współoprawców Geniusza Karpat. Fotograficzna relacja autorstwa Jana Kołodziejskiego znajduje się obecnie w Muzeum Historii Rumunii w Bukareszcie.

Pisarz spotkał się także z czytelnikami biblioteki w Miasteczku Krajeńskim, gdzie czytana książka stała się pretekstem do burzliwej dyskusji o minionych czasach oraz o współczesnej literaturze rumuńskiej i polskiej.

Książka do zjedzenia – wydarzenie popularyzujące współczesną literaturę oraz uznanych pisarzy europejskich w kontekście szeroko pojętej kultury, tak aby ukazać jej autentyczność, tożsamość, odmienności, przewartościowania po 1989 r. Prowokuje do namysłu nad znaczeniem literatury w poznawaniu, wyrażaniu w obcych językach innych światów oraz ludzi, ich losów i wartości. W minionych latach smakowano już z uznanymi pisarzami europejskimi literaturę ukraińską (z Sofiją Andruchowycz i Jurijem Andruchowyczem), białoruską (z Natalką Babiną) i czeską (z Jaroslavem Rudisem).

Patronat honorowy nad projektem sprawują Mirosław Mantaj, Starosta Pilski oraz Piotr Głowski, Prezydent Miasta Piły.

Patronat medialny: TV Asta, „Tygodnik Pilski”, „Tygodnik Nowy”, „Glos Wielkopolski”, Radio Eska, Fakty Pilskie, „Extra Piła”

www.biblioteka.pila.pl
 

do góry